Τους τελευταίους μήνες ένα καινούργιο προϊόν έχει κατακλύσει το διαδίκτυο, ενώ πολύ πρόσφατα άρχισε να προβάλλεται και τηλεοπτικά. Πρόκειται για κάψουλες που περιέχουν κετόνες σμέουρου (είδος μούρου) που με την κατανάλωσή τους υπόσχονται άμεση απώλεια βάρους, λόγω της θαυματουργής λιποδιαλυτικής τους δράσης. Είναι πολύ σημαντικό να εξηγήσουμε γιατί φυσικά πρόκειται περί μίας ακόμη εξαπάτησης του καταναλωτή, που πιθανότατα θα θέσει και την υγεία του σε κίνδυνο.
Αρχικά, ας σταθούμε στον ορισμό του ”λιποδιαλύτη”. Ο όρος αυτός δημιουργήθηκε από τις εταιρείες που παρασκευάζουν συμπληρώματα διατροφής και ποτέ δεν έχει χρησιμοποιηθεί στην επιστήμη της διατροφολογίας ή της ιατρικής! Ο μόνος τρόπος για να φύγει το λίπος που έχει συσσωρευθεί σε έναν οργανισμό, είναι το σώμα μας να το χρειαστεί για παραγωγή ενέργειας όταν η διατροφή μας μάς δίνει λιγότερες θερμίδες από αυτές που τελικά θα κάψουμε στο σύνολο της ημέρας. Δεν υπάρχει καμία ουσία που να μπορεί να το καταφέρει αυτό ενώ εμείς τρώμε πολλές θερμίδες και ταυτόχρονα καίμε λιγότερες.
Οι περίφημες έρευνες πάνω στις οποίες στηρίζεται η προώθηση του σκευάσματος είναι πολύ μακρυά από το επαρκές. Συγκεκριμένα, πρόκειται για δύο μελέτες, μία από την Κίνα και μία από την Ιαπωνία, οι οποίες έγιναν σε αρουραίους που όταν έτρωγαν μια πλούσια σε λιπαρά διατροφή, συσσώρευαν λιγότερο λίπος στο συκώτι τους αν παράλληλα έπαιρναν και κετόνες σμέουρου, σε σύγκριση με τους αρουραίους που δεν τις έπαιρναν. Άλλη μελέτη από την Κορέα, έδειξε ότι η κετόνες του σμέουρου αυξάνουν την καύση του λίπους σε συγκεκριμένα μόνο είδη λιποκυττάρων, που είχαν απομονωθεί ώστε το πείραμα να γίνει εργαστηριακά ”στο πιατάκι” (in vitro) και όχι σε ζωντανό οργανισμό. Τέλος, μία μοναδική μελέτη που έγινε σε ανθρώπους, συγκεκριμένα σε μόνο 45 παχύσαρκα άτομα στις ΗΠΑ, έδειξε σημαντική απώλεια βάρους και λίπους μετά από 8 εβδομάδες, όταν φυσικά το συμπλήρωμα συνδυάστηκε με ΔΙΑΤΡΟΦΗ και ΑΣΚΗΣΗ!!
Προκειμένου να γίνει πιο κατανοητή η έλλειψη εγκυρότητας, να ενημερώσουμε προς προκειμένου μια ουσία (πχ ένα αντιβιοτικό) να πάρει έγκριση από τον ΕΟΦ, χρειάζονται χρόνια από καλά σχεδιασμένες κλινικές δοκιμές, στις τελικές φάσεις των οποίων συμμετέχουν εκατοντάδες άτομα. Λόγω κενών στη νομοθεσία, τα συμπληρώματα διατροφής δεν περνούν απαραίτητα αυτούς τους ελέγχους, γι΄αυτό και έχουν ”αριθμό γνωστοποίησης ΕΟΦ” και όχι ”αριθμό έγκρισης ΕΟΦ”, όπως τα υπόλοιπα φάρμακα.
Συνεπώς, πέρα από την αναποτελεσματικότητά του, τίθεται ένα σοβαρό θέμα δημόσιας υγείας σχετικά με τις παρενέργειες του εν λόγω σκευάσματος. Κάποιες από τις διαφημίσεις αναφέρουν στα ψιλά γράμματα αυτό να μην καταναλώνεται από ανθρώπους με προβλήματα υγείας, εγκύους και παιδιά. Το παράδοξο είναι πως οι άνθρωποι στους οποίους αναφέρεται και που θα μπουν στον πειρασμό να το αγοράσουν είναι εκείνοι με τα αρκετά παραπανίσια κιλά, που όμως σε συντριπτικό ποσοστό έχουν και τα συνοδά νοσήματα της παχυσαρκίας όπως ο διαβήτης, οι στενώσεις των αγγείων, τα αναπνευστικά προβλήματα κτλ. Επίσης, λόγω της διακίνησης μέσω ίντερνετ, πολλοί νεαροί έφηβοι με ανησυχίες σχετικά με το βάρος τους μπορούν εύκολα να το καταναλώσουν χωρίς να ενημερώσουν κάποιον υπεύθυνο ενήλικα.
Είναι σημαντικό οπότε να κατανοήσουμε πως οι υποσχέσεις για εύκολη απώλεια βάρους είναι μια πολύ κερδοφόρα επιχείρηση τόσο για τις βιομηχανίες, όσο και για τα μέσα προβολής. Ο ”διάσημος” γιατρός Οζ που προώθησε το συγκεκριμένο σκεύασμα, δεν είναι παρά ένας θωρακοχειρουργός με εκπομπή στην Αμερικανική τηλεόραση, που ουδεμία σχέση έχει η ειδικότητά του με την επιστήμη της διατροφολογίας ή με την παχυσαρκία ως νόσο. Όσο απογοητευτικό και αν φαίνεται, δεν υπάρχει κανένα μαγικό χάπι, τρόφιμο ή ρόφημα που μπορεί να λύσει το πρόβλημα της παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία πλέον είναι και ιατρικώς χαρακτηρισμένη ως νόσος, πολύ επιβαρυντική για την υγεία και άμεσα σχετιζόμενη με τη διατροφή, και όχι ένα αισθητικό πρόβλημα που μπορεί να διορθωθεί με ”καλλυντικές” θεραπείες.
Θυμηθείτε: όταν αντιμετωπίζετε πρόβλημα υγείας να απευθύνεστε στον ειδικό. Το άρθρο αυτό έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν περιέχει εξατομικευμένες οδηγίες.
Βιβλιογραφία:
Raspberry ketone protects rats fed high-fat diets against nonalcoholic steatohepatitis, Wang et al., J Med Food. 2012 May;15(5):495-503
Anti-obese action of rasberry ketone, Morimoto et al., Life sci. 2005 May 27;77(2):194-204 Raspberry ketone increases both lipolysis and fatty acid oxidation in 3T3-L1 adipocytes, Park KS, Planta Med. 2010 Oct;76(15):1654-8
Eight weeks of supplementation with a multi-ingredient weight loss product enhances body composition, reduces hip and waist girth, and increases energy levels in overweight men and women, Lopez et al., J Int Soc Sports Nutr. 2013 Apr 19;10(1):22