Με τον όρο σαρκοπενία εννοούμε τη σημαντική απώλεια μυϊκής μάζας και τη μειωμένη μυϊκή λειτουργικότητα και δύναμη.
Η γήρανση του οργανισμού είναι βασικός βιολογικός παράγοντας πρόκλησης της σαρκοπενίας, αφού συνολικά από την ηλικία των 25 έως τα 80, η μυϊκή μας μάζα αναμένεται να μειωθεί περίπου κατά 45%, γεγονός που στους ηλικιωμένους αποτελεί τον βασικότερο παράγοντα κινδύνου για δυσκολία στη μετακίνηση, πρόκληση πτώσεων, χαμηλή ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης και καθήλωσης στο κρεβάτι.
Ακόμη ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για σαρκοπενία είναι η ύπαρξη φλεγμονής. Η χρόνια φλεγμονή που χαρακτηρίζει νοσήματα όπως ο καρκίνος, οι νεφροπάθειες, ο διαβήτης και τα αυτοάνοσα μπορεί να προκαλέσει σαρκοπενία ακόμη και σε νεαρές ηλικίες. Από την άλλη, μια οξεία φλεγμονή (πχ λοίμωξη, χειρουργείο, κάταγμα) μπορεί να επιδεινώσει το φαινόμενο ταχύτατα, καθώς μια παραμονή με ακινησία στο κρεβάτι είναι αρκετή για να μειώσει τη μυική μάζα κατά 1 κιλό σε μόλις 3 ημέρες!
Τα άτομα που δεν τρέφονται σωστά θεωρούνται ομάδα υψηλού κινδύνου για σαρκοπενία, ιδίως όταν η διατροφή τους είναι φτωχή σε πρωτεΐνη και θερμίδες ή υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης D.
Η διάγνωση της σαρκοπενίας μπορεί να γίνει με ασφαλή και ανώδυνο τρόπο μέσω ανάλυσης σύστασης σώματος με τη μέθοδο της βιοηλεκτρικής εμπέδησης. Σε αυτή την περίπτωση μετρώνται τα κιλά της μυικής μάζας που έχει ένας άνθρωπος και αξιολογούνται ως φυσιολογικά ή όχι.
Συνοπτικά, οι χειρισμοί για την πρόληψη ή τη βελτίωση της σαρκοπενίας είναι οι εξής:
Επαρκής πρόσληψη θερμίδων και αύξηση της πρόσληψης πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας με μεγάλη περιεκτικότητα σε λευκίνη (κρεατικά, αυγό, γαλακτοκομικά). Τα άτομα >60 ετών και οι ασθενείς σε φλεγμονώδη κατάσταση χρειάζονται περισσότερη πρωτεΐνη / Kg σωματικού βάρους συγκριτικά με τα νεότερα και υγιή άτομα. Ιδανικά η πρωτεΐνη θα πρέπει να μοιράζεται κατά τη διάρκεια της ημέρας σε περισσότερα από ένα γεύματα.
Έλεγχος των επιπέδων της βιταμίνης D στο αίμα και χορήγηση συμπληρώματος σε περίπτωση ανεπάρκειας.
Τακτική φυσική δραστηριότητα με έμφαση στις ασκήσεις μυικής ενδυνάμωσης, πάντα σύμφωνα με το επίπεδο ικανότητας του ατόμου και καθοδήγηση από ειδικό (3 φορές / εβδομάδα, διάρκεια 45′-60′).
Συμπληρωματική χορήγηση ω3 λιπαρών οξέων για την καταστολή της χρόνιας φλεγμονής, εφόσον κρίνεται απαραίτητο.
Θυμηθείτε: όταν αντιμετωπίζετε πρόβλημα υγείας να απευθύνεστε στον ειδικό. Το άρθρο αυτό έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν περιέχει εξατομικευμένες οδηγίες.
ΠΗΓΕΣ:
Kyle UG et al., Age-related differences in fat-free mass, skeletal muscle, body cell mass and fat mass between 18 and 94 years. Eur J Clin Nutr. 2001 Aug;55(8):663-72
Beyer et al., Chronic low-grade inflammation and age-related sarcopenia. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2012 Jan;15(1):12-22
Deutz et al., Protein intake and exercise for optimal muscle function with aging: recommendations from the ESPEN Expert Group. Clin Nutr 2014 Dec;33(6)929-36